Prawnik, adwokat czy radca prawny?

Stajemy niekiedy przed poważnymi problemami, których nie sposób rozwiązać samodzielnie, bez pomocy osoby posiadającej odpowiednią wiedzę i uprawnienia. Chodzi tu między innymi o sprawy natury prawnej. Chcąc uzyskać rozwód, walczyć w sądzie o spadek czy o alimenty, które należą się na dziecko, powinniśmy zatroszczyć się o fachowe wsparcie. Niekiedy możemy liczyć na darmową pomoc prawną przy tego rodzaju sprawach, ale niestety nie zawsze. Wówczas musimy na własną rękę poszukać… prawnika, adwokata czy może radcy prawnego? Najczęściej sami nie wiemy do końca kogo.
Wielu osobom tego rodzaju dylemat wydaje się znajomy. Zdajemy sobie sprawę z istnienia wyżej wymienionych zawodów, ale mało kto wnika, jakie są między nimi różnice. Najczęściej zastanawiamy się nad nimi dopiero wtedy, gdy potrzebujemy pomocy z zakresu prawa. Zawody adwokata i radcy prawnego są dziś sobie o wiele bliższe niż w przeszłości, więc łatwo się domyślić, że różnic nie ma zbyt wiele. Niemniej jednak warto je poznać.

Używając w języku potocznym określenia “prawnik”, mamy często na myśli adwokata lub radcę prawnego. Jednak w rzeczywistości możemy się czasem mylić. Prawnikiem będzie każdy absolwent pięcioletnich studiów prawniczych, posiadający tytuł magistra prawa. Uprawnienia zdobyte w trakcie nauki dają mu możliwość udzielania porad z zakresu prawa. Aby zostać adwokatem czy radcą prawnym, musi on kształcić się dalej i ukończyć odpowiednią aplikację. Nie zawsze więc termin “prawnik” oznacza to samo co “adwokat” czy “radca prawny”, bo nie każda osoba decyduje się na dalszą naukę po ukończeniu studiów prawniczych.

Planują wybór obojętnie jakiego zawodu prawniczego, warto zdawać sobie sprawę, że droga jaka dzieli studenta od zostania adwokatem czy radcą prawnym jest długa. Wypełnia ją pamięciowa nauka i liczne egzaminy, więc osoba, która decyduje się na podjęcie studiów na wydziale prawa powinna mieć w sobie dużo samozaparcia. Potrzebna będzie też silna motywacja, zwłaszcza wtedy, gdy magister prawa marzy o zdaniu egzaminu wstępnego na wybraną aplikację. Zarówno nauka na aplikacji adwokackiej, jak i radcowskiej trwa trzy lata i kończy się zdaniem odpowiedniego egzaminu, który daje uprawnienia do wykonywania zawodu. Niezbędne jest również uzyskanie wpisu na listę radców pranych lub adwokatów, właściwą ze względu na miejsce zamieszkania i wykonywania obowiązków zawodowych.

Zakres problemów prawnych, z którymi można zwrócić się do adwokata czy radcy prawnego, jest niezwykle szeroki. Uzyskamy od nich wsparcie niezależnie od tego, czy jesteśmy klientami indywidualnymi, czy przedsiębiorcami. Udzielą porady prawnej, a także doradzą, jak napisać pozew w danej sprawie. Zarówno jeden, jak i drugi pomogą nam w problemach z każdej dziedziny prawa, w tym prawa cywilnego, handlowego, rodzinnego, a od stycznia 2015 roku- również prawa karnego. Wcześniej prowadzenie oraz pełnienie funkcji obrońcy w sprawach karnych i karnoskarbowych było zarezerwowane tylko dla adwokatów. Dziś należy to do przeszłości. Tym samym zniknęła jedna z ważniejszych różnic między zawodem adwokata a radcy prawnego. Jednak pozostało przekonanie, że to adwokaci mogą wykazać się większym doświadczeniem, a zatem i skutecznością działania w sądzie, gdy chodzi o sprawy karne. Dlatego też wiele osób powierza im tego rodzaju problemy prawne. Dla równowagi- radcom prawnym niektórzy przypisują nadal większą wprawę w prowadzeniu spraw z zakresu prawa cywilnego. Istotną różnicą między tymi dwoma zawodami jest sposób, w jaki swoje obowiązki zawodowe mogą wykonywać ich przedstawiciele. W ramach umowy o pracę dany przedsiębiorca może zatrudnić tylko radcę prawnego. Adwokaci mają dwa wyjścia: założenie jednoosobowej działalności gospodarczej, co sprowadza się do prowadzenia własnej kancelarii lub praca w zespole adwokackim jako jeden ze wspólników. W trakcie rozprawy w sądzie zarówno adwokat, jak i radca prawny muszą mieć na sobie czarną togę. Znakiem rozpoznawczym dla osób niewtajemniczonych będzie tu kolor żabotu, który u adwokatów jest zielony, a u radców- niebieski.

Ustawa, która zaczęła obowiązywać od stycznia 2015 roku, zwiększyła uprawnienia radców prawnych. Przyczyniła się tym samym do tego, że zawody adwokata i radcy stały się sobie jeszcze bliższe. Różnice, które pozostały, nie mają wielkiego znaczenia dla klientów potrzebujących pomocy prawnej. Kto wie, być może w przyszłości sprawy posuną się jeszcze dalej i dojdzie do złączenia tych pokrewnych sobie zawodów, tak jak ma to miejsce w wielu innych państwach należących do Unii Europejskiej?  Na razie jednak nic tego nie zapowiada.